W Kościele, który jest Ciałem Chrystusa, nie wszyscy członkowie pełnią jednakowe czynności. To zróżnicowanie funkcji w sprawowaniu Eucharystii ukazuje się zewnętrznie przez różnorodność szat liturgicznych. Dlatego szaty te powinny być znakiem funkcji właściwej każdemu z posługujących. Poza tym szaty liturgiczne winny podkreślać piękno świętych czynności. Szaty, jakie mają ubierać kapłani, diakoni, a także pełniący posługi świeccy, przed oddaniem do użytku liturgicznego mogą zostać pobłogosławione zgodnie z obrzędem podanym w Rytuale Rzymskim. 

(OWMR 335)

 

SZATY UŻYWANE W LITURGII

• HUMERAŁ – biała chusta, zakładana na ramiona (łac. humerus – 'barki’, 'siła’); jego funkcją jest zakrycie tych części zwykłego ubrania, których nie przykrywa alba. Stosowanie humerału jest obowiązkowe, jeśli alba nie zakrywa znajdującego się pod nią ubrania
• ALBA – pochodzi od starożytnej tuniki, długiej, białej szaty z rękawami; alba jest znakiem świętości uzyskanej na chrzcie świętym
• CINGULUM (pasek) – oznaka czujności i gotowości, znaczenie ascetyczne, symbol ewangelicznej czystości
• STUŁA – wstęga, którą kapłan zawiesza na szyi; stanowi ona znak godności kapłańskiej
• ORNAT – pochodzi od starorzymskiego płaszcza, który był długą szatą bez rękawów; szata używana przez kapłana
• DALMATYKA – szata z krótkimi, szerokimi rękawami, używana przez diakona; znak godności sługi Jezusa Chrystusa

INSYGNIA BISKUPIE

• MITRA – wysokie nakrycie głowy; symbolizuje hełm zbawienia; symbol dwóch Testamentów
• PASTORAŁ – laska biskupa; znak posługi pasterskiej
• PIERŚCIEŃ – znak sprawowanego urzędu, a także zaślubin biskupa z lokalnym Kościołem, dla którego jest ustanowiony
• PEKTORAŁ – krzyż noszony na piersi pod ornatem lub na ornacie
• PALIUSZ – taśma materiału z sześcioma krzyżykami, w formie naszyjnika, z dwoma końcami z przodu i z tyłu; znak władzy arcybiskupa-metropolity, przekazywany przez papieża ( Metropolitą Warszawskim jest J. E. ks. kard. Kazimierz Nycz )

KOLORY SZAT LITURGICZNYCH

• BIAŁY – symbol świętowania, radości; używany w okresie Narodzenia Pańskiego i Zmartwychwstania Pańskiego, a także w uroczystości, święta, i wspomnienia ku czci Chrystusa (nie związane z Jego Męką), Matki Bożej i świętych, którzy nie byli męczennikami
• CZERWONY – znak krwi, męczeństwa oraz Ducha Świętego; używany w niedzielę Męki Pańskiej, Wielki Piątek, niedzielę Zesłania Ducha Świętego, uroczystości,  święta i wspomnienia świętych męczenników
• ZIELONY – kolor radosny, symbol młodości i nadziei; używany w niedziele i dni powszednie okresu zwykłego
• FIOLETOWY – wyraża powagę, zadumę, pokutę; używany w okresie Adwentu i Wielkiego Postu, a także podczas Mszy świętej za zmarłych
• CZARNY – w starożytności kolor bardzo uroczysty; symbol żałoby; obecnie używany tylko podczas Mszy świętych pogrzebowych
• RÓŻOWY – przebłysk jutrzenki zwiastującej rychłe nadejście poranka, używany dwa razy w roku – III niedziela Adwentu i IV niedziela Wielkiego Postu